บทที่ 6
การแก้ปัญหาคอมพิวเตอร์ด้วยโปรแกรมอรรถประโยชน์

โปรแกรมยูทิลิตี้เพื่อแก้ปัญหาในเครื่องคอมพิวเตอร์ได้
          1.ความหมายโปรแกรมยูทิลิตี้
โปรแกรม หมายถึงโปรแกรมที่ช่วยจัดการระบบทางด้านต่าง ๆ รวมไปถึงดูแลรักษาและซ่อมบำรุงคอมพิวเตอร์ และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ ซึ่งในระบบปฏิบัติการวินโดว์ส 98 ได้มีการพัฒนาเครื่องมือต่าง ๆเพิ่มขึ้นเพื่อใช้สำหรับดูแลรักษาระบบและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานเครื่องคอมพิวเตอร์ อีกทั้งทำการซ่อมแซมบำรุงรักษาให้คอมพิวเตอร์ ตลอดจนถึงข้อแนะนำและแนวทางแก้ปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นกับระบบปฏิบัติการวินโดว์ส โดยเครื่องมือเหล่านี้ถูกต้องอยู่ในกลุ่มของคำสั่ง System Tools ใน Accessory

          2.หน้าที่โปรแกรมยูทิลิตี้
เป็นโปรแกรมที่ทำหน้าที่อำนวยความสะดวกต่าวๆให้กับผู้ใช้อาจเรียกว่าโปรแกรมอรรถประโยชน์ทำหน้าที่ เช่น การทำความสะอาด Hard disk การจัดเรียงข้อมูลใน Hard diskเป็นต้น
3.ตัวอย่างโปรแกรมยูทิลิตี้
ชนิดของโปรแกรมยูติลิตี้มีหน้าที่ต่างๆ กัน และมีผลิตภัณฑ์ยี่ห้อรุ่นต่างกันมากมาย ในหัวข้อนี้จะกล่าวถึงตัวอย่างหน้าที่และผลิตภัณฑ์ตัวอย่างของโปรแกรมยูติลิตี้ที่มีใช้กันอยู่มากและเป็นประโยชน์ต่อการใช้งานฟอร์แมตเตอร์ - Formatterโปรแกรมฟอร์แมตเตอร์เป็นโปรแกรมสำหรับการเตรียมรูปแบบการบันทึกข้อมูลบนดิสก์ เนื่องจากดิสก์เป็นอุปกรณ์บันทึกข้อมูลที่ใช้ได้กับคอมพิวเตอร์หลากหลายรุ่นและระบบปฏิบัติการไม่เฉพาะเจาะจง ก่อนที่จะใช้ดิสก์เป็นข้อมูลสำหรับระบบปฏิบัติการแบบใดจำเป็นต้องจัดรูปแบบการการจัดเก็บข้อมูลไฟล์และโครงสร้างที่เกี่ยวกับการจัดเก็บไฟล์และแบ่งไดเร็กทอรี่หรือโฟลเดอร์ตามรูปแบบที่ระบบปฏิบัติการนั้นกำหนด การจัดรูปแบบที่เรียกว่าดิสก์ฟอร์แม็ต จะต้องทำกับทั้งฮาร์ดิสก์และฟล๊อปปี้ดิสก์ก่อนที่จะใช้ดิสก์นั้นเก็บข้อมูลครั้งแรก ซึ่งระบบปฏิบัติการทุกระบบจะเตรียมโปรแกรมยูติลิตี้เพื่อให้ผู้ใช้สามารถจัดฟอร์แม็ตดิสก์ใหม่ เช่น ในเอ็มเอสดอส ใช้คำสั่งFORMAT.COM ในวินโดว์ก็มีคำสั่ง Format… ในกลุ่มเมนู File เมื่อเราเลือกไอคอนแสดงดิสก์
ในระบบคอมพิวเตอร์ใหญ่คำสั่งในการจัดฟอร์แม็ตจะไม่อนุญาตให้ผู้ใช้งานได้ใช้คำสั่งเช่นนี้กับฮาร์ดดิสก์ของระบบ ผู้ที่สามารถใช้คำสั่งนี้ได้จะเป็นผู้ดูแลระบบเท่านั้นและอาจจะต้องเข้าสู่โหมดในการจัดการระบบก่อนที่จะทำการฟอร์แม็ตได้ เนื่องจากการฟอร์แม็ตดิสก์ใหม่จะทำให้โปรแกรม และข้อมูลที่ถูกติดตั้งและบันทึกอยู่ถูกลบล้างหายไปทั้งหมด จึงเป็นคำสั่งที่จะต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง แม้แต่ในเครื่องพีซีที่ใช้งานส่วนบุคคลก็จะต้องระวังไม่ให้ใช้คำสั่งนี้ผิดพลาด เช่นเลือกฟอร์แม็ตดิสก์ผิดตัว เป็นต้น

          โปรแกรมช่วยค้นหาไฟล์ข้อมูล – Find File
การเก็บข้อมูลไฟล์ในระบบที่มีหน่วยบันทึกข้อมูลความจุสูงที่ใช้กันทุกวันนี้มีความสามารถเก็บข้อมูลได้นับหมื่นไฟล์ การเก็บข้อมูลมีการแบ่งโครงสร้างเป็นโฟลเดอร์ที่สามารถแตกออกไปได้หลายชั้น ด้วยจำนวนไฟล์ที่มีมาก และสามารถจัดแบ่งโฟลด์เอดอร์ที่เก็บข้อมูลย่อยๆ บางครั้งเป็นการยากที่เราจะค้นหาไฟล์ข้อมูลที่ต้องการนำมาใช้งานว่ามีอยู่หรือไม่และจัดเก็บไว้ในตำแหน่งใด
โปรแกรมค้นหาไฟล์ข้อมูลเป็นยูติลิตี้ที่จะช่วยให้ผู้ใช้สามารถค้นหาได้ว่ามีไฟล์ที่ต้องการเก็บอยู่หรือไม่และหากมีไฟล์นั้นอยู่มี่ตำแหน่งใด โดยระบุเงื่อนไขของไฟล์ที่ต้องการได้หลายเงื่อนไข เช่นกำหนดชื่อไฟล์หรือระบุเฉพาะบางส่วนของชื่อไฟล์ ชนิดของข้อมูลที่บรรจุอยู่ในไฟล์ ช่วงวันที่ที่เปลี่ยนแปลงข้อมูลล่าสุด หรือระบุข้อมูลหรือข้อความที่อยู่ในไฟล์นั้น
ตัวอย่างเช่น คำสั่ง FINDFILE ในโนเวลล์เน็ตแวร์ คำสั่ง Find Files or Folders … ของวินโดว์ 98 เป็นต้น

          โปรแกรมช่วยลดขนาดไฟล์ในการจัดเก็บบันทึกให้เล็กลง - File Compression
การจัดเก็บไฟล์ข้อมูลที่จะฝากเก็บไว้โดยยังไม่ได้ใช้งานสามารถบีบขนาดไฟล์ให้เล็กลงได้โดยใช้กระบวนการบีบอัดข้อมูลที่เรียกว่าดาต้าคอมเพรสชั่น (data compression) ซึ่งขนาดอาจลดลงได้มากถึง 90% คือใช้พื้นที่เก็บข้อมูลเพียง 10% ของขนาดข้อมูลจริง แล้วแต่ว่าข้อมูลนั้นมีความซ้ำกันเพียงใดหากซ้ำกันมากก็สามารถลดขนาดได้มาก ข้อมูลที่ถูกลดขนาดลงไม่สามารถนำมาใช้งานได้ทันที หากต้องการนำกลับมาใช้งานจะต้องขยายขนาดข้อมูลกลับมาเท่าเดิมโดยใช้โปรแกรมขยายขนาดกลับมาเรียกว่าดีคอมเพรสชั่น (decompression) ซึ่งโปรแกรมยูติลิตี้ที่ช่วยในการลดขนาดข้อมูล จะมีคำสั่งสำหรับขยายขนาดข้อมูลกลับมาเป็นข้อมูลเท่าเดิมด้วย นอกจากนี้ยังสามารถบีบอัดและรวมข้อมูลหรือโปรแกรมจากหลายๆ ไฟล์เข้ามารวมไว้ในไฟล์เดียวกันเพื่อทำให้สะดวกในการคัดลอกหรือโอนถ่ายข้อมูลและโปรแกรมระหว่างเครื่องคอมพิวเตอร์
ตัวอย่างโปรแกรมยูติลิตี้สำหรับบีบอัดและขยายข้อมูลที่ถูกใช้งานกันมาก ได้แก่PKZIP.EXE และ PKUNZIP.EXE เป็นโปรแกรมบีบอัดและขยายที่ทำงานบนเอ็มเอสดอส โปรแกรม WinZip ทำงานบนวินโดว์ โปรแกรม WinRAR เป็นต้น

         โปรแกรมช่วยคืนไฟล์ที่ถูกลบไปแล้ว – File Undelete
ไฟล์ข้อมูลที่ถูกลบออกแล้วหากยังไม่มีการบันทึกข้อมูลใหม่ทับลงไปยังสามารถเรียกไฟล์เหล่านั้นกลับคืนมาได้ ซึ่งระบบปฏิบัติการในยุคปัจจุบันจะไม่บันทึกข้อมูลใหม่ทับตำแหน่งข้อมูลที่ถูกลบเว้นแต่จะไม่มีพื้นที่บันทึกข้อมูลว่างแล้ว หรือในระบบปฏิบัติการอาจมีวิธีนำข้อมูลที่ถูกลบไปเก็บไว้ในตำแหน่งที่เตรียมไว้ก่อน ซึ่งการเรียกข้อมูลที่ถูกลบทิ้งจะมีคำสั่งหรือโปรแกรมยูติลิตี้ช่วยดำเนินการ แต่ในระบบปฏิบัติการเช่นวินโดว์ 95/98 ได้รวมคำสั่งคืนไฟล์นี้เข้าเป็นคำสั่งของระบบปฏิบัติการ
ตัวอย่างโปรแกรมสำหรับคืนไฟล์ที่ถูกลบ เช่น คำสั่ง UNDELETE.COM ในเอ็มเอสดอส คำสั่ง SALVAGE ในโนเวลล์เน็ตแวร์ หรือการใช้คำสั่ง Restore ใน Recycle Bin (ถังขยะเก็บไฟล์ที่ลบแล้วของวินโดว์)

           โปรแกรมช่วยทำข้อมูลสำรอง และนำคืนข้อมูลสำรอง - Backup and Recovery
โปรแกรมยูติลิตี้ประเภทนี้จะทำการคัดลอกไฟล์ข้อมูลเก็บลงในสื่อ เช่นฟลอปปี้ดิสก์หรือเทป เพื่อใช้เป็นสื่อข้อมูลสำรองที่สามารถนำข้อมูลกลับคืนมาติดตั้งใหม่หากข้อมูลในหน่วยบันทึกข้อมูลเกิดเสียหายหรือสูญหายไป โปรแกรมสำรองข้อมูลบางโปรแกรมจะบันทึกข้อมูลสำรองแยกเป็นไฟล์ แต่บางโปรแกรมจะรวมข้อมูลที่สำคัญของดิสก์และระบบปฏิบัติการเป็นร่วมกันโดยไม่ได้คำนึงว่าไฟล์ใดบ้างและเก็บร่วมเป็นไฟล์เดียวกัน เรียกว่าดิสก์อิมเมจ (Disk Image) หากหน่วยบันทึกข้อมูลเสียไปก็สามารถถ่ายข้อมูลดิสก์อิมเมจที่สำรองไว้กลับลงมาได้เหมือนสภาพเดิมทันที
ตัวอย่างเช่น โปรแกรม Backup ของเอ็มเอสดอส และวินโดว์ 95 หรือ 98 โปรแกรมNorton Backup และ Colorado Backup เป็นต้น

          โปรแกรมช่วยซ่อมไฟล์ข้อมูลหรือพื้นที่ในการเก็บข้อมูลในดิสก์ - File and disk repair
เมื่อเกิดปัญหาข้อมูลที่ถูกบันทึกในดิสก์เสียหาย หรือระบบการจัดเก็บไฟล์มีบางส่วนเกิดเสียหาย ทำงานไม่ปกติ โปรแกรมยูติลิตี้ด้านการตรวจสอบแก้ไขระบบไฟล์อาจถูกนำมาใช้เพื่อตรวจสอบและแก้ไขปัญหาด้านนี้ ซึ่งการทำงานของโปรแกรมประเภทนี้คือจะอ่านแต่ละส่วนของระบบการจัดเก็บไฟล์ที่เรียกว่าไฟล์ซิสเต็ม (File System) เช่น ส่วนจัดเก็บชื่อไฟล์ ส่วนเชื่อมโยงไปยังเนื้อไฟล์ โครงสร้างการแบ่งไดเร็กทอรี่ และการจัดเก็บเนื้อที่ว่างบนดิสก์ หากพบว่ามีส่วนใดผิดปกติไม่ถูกต้อง จะแสดงรายการข้อผิดพลาดและถามให้ผู้ใช้เลือกว่าจะแก้ไขหรือไม่
ตัวอย่างเช่น scandisk ที่ทำงานบนเอ็มเอสดอส , norton disk doctor ในวินโดว์ 95 / 98เป็นต้น

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น